Khi thực hiện giao dịch chuyển nhượng bất động sản, nhiều người thắc mắc liệu bên thứ ba công chứng mua bán nhà đất có bắt buộc hay không? Vậy, có cần thiết phải có bên thứ ba làm chứng trong công chứng nhà đất? Pháp luật quy định thế nào? Khi nào nên có người làm chứng? Hãy cùng VPCC Nguyễn Việt Cường tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
1. Công chứng mua bán nhà đất có cần bên thứ ba làm chứng không?
Theo Luật Công chứng 2014, việc công chứng hợp đồng mua bán nhà đất không bắt buộc phải có bên thứ ba làm chứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, người làm chứng sẽ được yêu cầu để bảo đảm tính khách quan, minh bạch và phòng ngừa tranh chấp.
Căn cứ khoản 1 Điều 77 Luật Công chứng 2014, quy định:
"Người làm chứng trong việc công chứng là người do người yêu cầu công chứng mời hoặc do công chứng viên yêu cầu để chứng kiến việc công chứng và ký vào văn bản công chứng."
Theo quy định này, người làm chứng là không bắt buộc, trừ khi công chứng viên xét thấy cần thiết để bảo đảm an toàn pháp lý cho giao dịch.
Ngoài ra, tại Điều 42 Nghị định 23/2015/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Công chứng, có ghi nhận rõ các trường hợp cần thiết có người làm chứng khi:
- Một hoặc hai bên không biết chữ.
- Một trong các bên là người khiếm thị, khiếm thính.
- Một trong các bên là người không có khả năng tự nhận thức đầy đủ hành vi dân sự.
Trong các trường hợp thông thường, nếu các bên đều có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, minh mẫn, hiểu rõ nội dung hợp đồng, thì không cần bên thứ ba làm chứng.
2. Trường hợp nào nên có bên thứ ba công chứng mua bán nhà đất?
Dù không bắt buộc, nhưng trong một số tình huống, việc mời bên thứ ba làm chứng lại cực kỳ cần thiết và hữu ích, giúp bảo vệ quyền lợi và hạn chế tranh chấp về sau.
2.1 Khi một bên là người già yếu hoặc không rành chữ nghĩa
Ví dụ: Ông A, 75 tuổi, muốn bán nhà cho anh B. Mặc dù ông A minh mẫn nhưng không quen đọc chữ và ký tên không vững. Trong trường hợp này, công chứng viên có thể đề nghị mời người làm chứng (thường là người thân hoặc luật sư) để đảm bảo không có sự gian dối, ép buộc.
>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng di chúc đối với người già thiếu minh mẫn diễn ra thế nào?
2.2 Khi giao dịch có yếu tố tranh chấp tiềm ẩn
Nếu giao dịch liên quan đến tài sản thừa kế, hoặc có sự tham gia của người thứ ba không đồng thuận, thì việc có người làm chứng – đặc biệt là luật sư hoặc người có chuyên môn – sẽ giúp các bên bảo vệ quyền lợi.
Ví dụ thực tế: Bà C bán mảnh đất được thừa kế chung từ cha mẹ, nhưng chưa có sự đồng ý của tất cả anh em. Nếu không có người làm chứng (ví dụ: luật sư), bên mua có thể bị rơi vào tình trạng tranh chấp pháp lý kéo dài.
2.3 Khi bên mua muốn có thêm bằng chứng pháp lý
Một số bên mua kỹ tính sẽ yêu cầu có thêm người làm chứng để hỗ trợ xác minh quá trình giao dịch, đặc biệt là các khoản đặt cọc, thanh toán tiền mặt hoặc giao nhận giấy tờ. Đây là cách đảm bảo tính minh bạch và có bằng chứng nếu tranh chấp xảy ra.
3. Rủi ro nếu không có bên thứ ba làm chứng
Việc không có người làm chứng có thể dẫn đến các tranh chấp khó chứng minh nếu có khiếu nại sau này, nhất là trong các trường hợp như:
- Một bên cho rằng bị ép buộc, bị đánh tráo nội dung hợp đồng.
- Tranh chấp về ngày giao tiền, giao giấy tờ, bàn giao nhà đất.
- Không có bằng chứng xác nhận giao dịch là tự nguyện và rõ ràng.
Ví dụ: Anh D mua một căn nhà trị giá 1,5 tỷ từ chị E, nhưng thanh toán bằng tiền mặt. Hai bên ký hợp đồng công chứng, nhưng sau đó bên bán phủ nhận đã nhận đủ tiền vì không có hóa đơn hoặc người làm chứng. Vụ việc phải kéo dài ra tòa án do thiếu cơ sở chứng minh rõ ràng.
>>> Xem thêm: Địa chỉ Văn phòng công chứng mở cửa cả thứ 7, chủ nhật - hỗ trợ công chứng miễn phí tại nhà.
4. Có nên mời bên thứ ba khi công chứng nhà đất?
Câu trả lời là nên, trong một số trường hợp nhất định. Mặc dù không phải là yêu cầu bắt buộc, nhưng bên thứ ba công chứng mua bán nhà đất có thể:
- Bảo vệ quyền lợi cho các bên.
- Ghi nhận việc giao nhận tài sản, tiền bạc, giấy tờ.
- Làm rõ nội dung thỏa thuận giữa hai bên.
- Giảm thiểu nguy cơ phát sinh tranh chấp.
Bạn có thể chọn:
- Người thân trung lập (không thuộc bên mua hoặc bán).
- Luật sư tư vấn giao dịch.
- Đại diện ngân hàng hoặc môi giới có uy tín.
Lưu ý: Người làm chứng phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và không có quyền lợi trong giao dịch.
Xem thêm:
>>> Có thể công chứng mua bán chung cư bằng hộ khẩu tạm trú không?
>>> Công chứng tại nhà - Công chứng ngoài trụ sở - Công chứng ngoài giờ - Công chứng ngoài giờ hành chính - Công chứng 24/7 - Công chứng làm việc đến mấy giờ
Trên đây là giải đáp của chúng tôi về “Công chứng mua bán nhà đất có cần bên thứ ba làm chứng không?”. Ngoài ra nếu còn vướng mắc, vui lòng liên hệ trực tiếp tới Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường để chúng tôi tư vấn cụ thể cách thức giải quyết.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN VIỆT CƯỜNG
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Việt Cường: Thạc sĩ Luật học, nguyên là Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Thẩm phán, Phó Chánh tòa Dân sự, Chánh tòa Lao động, Tòa án nhân dân tối cao. Ủy viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao. Giảng viên kiêm chức đào tạo Luật sư và Thẩm phán của Học viện Tư pháp.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: Số 184 Dương Bá Trạc, phường 2, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 09.24.24.5656
Email: ccnguyenvietcuong@gmail.com
Tin liên quan
