Công chứng văn bản cam kết tài sản riêng: Cần hay không?

23/05/2025

Trong bối cảnh pháp lý ngày càng phức tạp hiện nay, việc thực hiện văn bản cam kết tài sản riêng trước khi kết hôn trở thành một nhu cầu thiết yếu đối với nhiều cặp đôi. Tuy nhiên, việc liệu văn bản này có cần công chứng hay không vẫn là một câu hỏi lớn. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc này cùng các quy định pháp lý liên quan.

1. Khái niệm về tài sản riêng và văn bản cam kết

1.1. Tài sản riêng là gì?

Theo Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản riêng của vợ, chồng được xác định cụ thể như sau:

Tài sản trước hôn nhân: Là những tài sản mà một trong hai bên sở hữu trước khi hai bên kết hôn, bao gồm cả tài sản thừa kế hoặc nhận quà tặng từ cha mẹ, ông bà.
Tài sản tặng cho hoặc thừa kế riêng trong thời kỳ hôn nhân: Các tài sản này có thể là quà tặng do bên thứ ba tặng cho riêng một bên hoặc tài sản thừa kế mà không chia sẻ với bên kia.
Tài sản được phân chia trong trường hợp ly hôn: Khi ly hôn, tài sản mà mỗi bên có quyền sở hữu riêng sẽ được xác định và phân chia theo luật định, mà không bị coi là tài sản chung.

Như vậy, tài sản riêng được xác định rõ ràng và sẽ không chịu ảnh hưởng bởi những tài sản chung mà hai bên có trong thời kỳ hôn nhân.

1.2. Văn bản cam kết tài sản riêng

Văn bản cam kết tài sản riêng là một tài liệu pháp lý ghi nhận sự tự nguyện và đồng thuận của một hoặc cả hai bên về việc xác định rõ các tài sản thuộc quyền sở hữu riêng của họ. Văn bản này có thể được lập trước, trong hoặc sau khi kết hôn. Mục đích của văn bản này là để bảo vệ quyền lợi và tài sản của mỗi bên, giảm thiểu rủi ro tranh chấp về tài sản trong tương lai.

Văn bản cam kết tài sản riêng cần thể hiện rõ ràng nội dung như:

Danh sách tài sản thuộc sở hữu riêng của mỗi bên.
Quy định về phương thức quản lý và sử dụng tài sản trong suốt thời kỳ hôn nhân.
Các điều kiện liên quan đến việc thay đổi hoặc ngừng hiệu lực của cam kết.

2. Quy định pháp luật về công chứng văn bản cam kết tài sản riêng

2.1. Yêu cầu công chứng

Theo Điều 23 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, việc công chứng văn bản cam kết tài sản riêng có thể được yêu cầu trong những trường hợp sau:

Khi chỉ có một bên ký: Nếu văn bản cam kết chỉ có chữ ký của một trong hai bên (vợ hoặc chồng), việc chứng thực chữ ký của bên đó là đủ để đảm bảo giá trị pháp lý cho văn bản.
Khi cả hai bên cùng ký: Trường hợp cả hai bên cùng ký vào văn bản cam kết tài sản riêng, cần thực hiện chứng thực hợp đồng để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch của văn bản. Việc công chứng sẽ giúp tránh các tranh chấp có thể xảy ra sau này.

2.2. Tình huống không cần công chứng

Theo quy định hiện hành, không phải tất cả các văn bản cam kết tài sản riêng đều bắt buộc phải công chứng. Một số tình huống cụ thể mà văn bản vẫn có giá trị pháp lý mà không cần công chứng bao gồm:

Nội dung không yêu cầu công chứng: Nếu văn bản chỉ chứa các nội dung không quy định phải công chứng theo luật, thì có thể vẫn được coi là hợp pháp.
Văn bản chỉ có một bên ký: Nếu chỉ có một bên ký vào văn bản cam kết tài sản riêng và văn bản này không phát sinh bất kỳ nghĩa vụ về tài sản chung nào, thì văn bản vẫn có thể giữ nguyên giá trị pháp lý mà không cần công chứng.

Công chứng văn bản cam kết tài sản riêng

>>> Khám phá: Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền nên thực hiện ở đâu?

3. Tại sao cần công chứng văn bản cam kết tài sản riêng?

3.1. Tăng tính pháp lý

Khi một văn bản cam kết tài sản riêng được công chứng, nó có giá trị pháp lý cao hơn so với văn bản không công chứng. Điều này có thể giúp các bên dễ dàng bảo vệ quyền lợi của mình trong trường hợp xảy ra tranh chấp, đặc biệt là trong các tình huống như ly hôn hoặc chia tài sản. Một văn bản đã công chứng sẽ khó bị phủ nhận hơn trong mắt các cơ quan nhà nước và tòa án.

3.2. Chứng minh ý chí của các bên

Công chứng không chỉ là quá trình xác thực nội dung và hình thức của văn bản mà còn thể hiện ý chí tự nguyện và đồng thuận của các bên. Điều này tạo ra sự minh bạch và giảm thiểu khả năng tranh cãi về ý chí của các bên trong tương lai, giúp bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ.

3.3. Giảm thiểu rủi ro pháp lý

Việc cam kết tài sản riêng nếu không được công chứng có thể gặp khó khăn trong việc chứng minh giá trị pháp lý của tài liệu trước tòa án hoặc các cơ quan nhà nước khác. Công chứng cung cấp một tài liệu chính thức và có thể được xác minh, giảm thiểu rủi ro pháp lý cho các bên trong trường hợp có những tranh chấp phát sinh.

4. Thủ tục công chứng văn bản cam kết tài sản riêng

Khi quyết định công chứng văn bản cam kết tài sản riêng, bạn cần tuân theo quy trình sau:

4.1. Chuẩn bị hồ sơ

Để công chứng văn bản cam kết tài sản riêng, bạn cần chuẩn bị các hồ sơ sau:

Phiếu yêu cầu công chứng: Đây là biểu mẫu cần thiết theo quy định của từng văn phòng công chứng, bạn sẽ điền thông tin và mục đích công chứng.
Giấy tờ cá nhân: CCCD/giấy tờ tùy thân hợp pháp của các bên để xác thực danh tính.
Giấy chứng nhận tài sản: Các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản liên quan (như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy tờ sở hữu nhà...) nếu có.
Dự thảo văn bản cam kết: Soạn thảo trước nội dung văn bản cam kết để thuận tiện trong quá trình thực hiện công chứng.

4.2. Nộp hồ sơ

Sau khi chuẩn bị đầy đủ tài liệu, bạn cần đến Văn phòng công chứng để nộp hồ sơ. Nhân viên công chứng sẽ tiếp nhận và tiến hành kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ không đầy đủ, bạn sẽ được yêu cầu bổ sung.

4.3. Tiến hành công chứng

Khi hồ sơ đã được xác minh và hợp lệ, các bên tham gia sẽ ký vào văn bản cam kết trước mặt công chứng viên. Công chứng viên sẽ thực hiện nhiệm vụ của mình và cấp giấy chứng nhận công chứng cho văn bản. Đây là bước quan trọng vì nó đảm bảo văn bản có giá trị pháp lý và được công nhận chính thức.

4.4. Nhận kết quả

Sau khi hoàn tất tất cả các thủ tục, các bên sẽ nhận được bản sao công chứng của văn bản cam kết tài sản riêng. Bản sao này sẽ được lưu giữ lại tại văn phòng công chứng và có thể được sử dụng trong các tình huống pháp lý sau này.

5. Lưu ý khi công chứng văn bản cam kết tài sản riêng

Khi tiến hành công chứng, bạn nên chú ý đến một số vấn đề quan trọng sau:

Đảm bảo đầy đủ giấy tờ cá nhân và tài liệu liên quan: Việc thiếu giấy tờ có thể làm chậm trễ quy trình công chứng và gây khó khăn cho bạn.
Kiểm tra kỹ nội dung văn bản cam kết: Điều này rất quan trọng để tránh phát sinh các tranh cãi hay hiểu lầm về các điều khoản trong văn bản.
Chọn văn phòng công chứng uy tín: Lựa chọn một văn phòng công chứng có uy tín sẽ đảm bảo rằng thủ tục được thực hiện chuyên nghiệp và đúng pháp luật, từ đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi của bạn.
Tham vấn luật sư nếu cần thiết: Nếu nội dung văn bản cam kết phức tạp, việc tham khảo ý kiến từ một luật sư sẽ giúp bạn thực hiện đúng và đầy đủ.

Công chứng văn bản cam kết tài sản riêng

>>> Cập nhật: Chi phí công chứng bản dịch là bao nhiêu?

Kết luận

Việc xác lập văn bản cam kết tài sản riêng và tiến hành công chứng là một quyết định quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi tài sản của mỗi bên trong hôn nhân. Điều này không chỉ thể hiện sự nghiêm túc trong mối quan hệ mà còn giúp các bên chuẩn bị tốt hơn cho các tình huống trong tương lai.

Nếu bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ về công chứng văn bản cam kết tài sản riêng hoặc các vấn đề pháp lý liên quan đến tài sản, đừng ngần ngại liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường qua hotline 09.2424.5656 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ công chứng chuyên nghiệp và tận tâm!

>>> Khám phá: Dịch thuật công chứng: Địa chỉ uy tín tại TP.HCM.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN VIỆT CƯỜNG

Miễn phí công chứng tại nhà - Phục vụ 24/7

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Việt Cường: Thạc sĩ Luật học, nguyên là Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Thẩm phán, Phó Chánh tòa Dân sự, Chánh tòa Lao động, Tòa án nhân dân tối cao. Ủy viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao. Giảng viên kiêm chức đào tạo Luật sư và Thẩm phán của Học viện tư pháp.

Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.