Mua bán ô tô cũ: Có nên công chứng hợp đồng hay không?

23/05/2025

Trong thị trường giao dịch mua bán ô tô cũ, câu hỏi "Có cần công chứng hợp đồng không?" thường xuyên được đặt ra bởi nhiều người khi thực hiện các giao dịch này. Việc hiểu rõ quy định pháp lý và tầm quan trọng của hành động công chứng không chỉ bảo vệ quyền lợi của người mua mà còn giúp bên bán tránh những rắc rối pháp lý về sau. Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào vấn đề này, cùng với các quy định pháp luật và hậu quả pháp lý khi không công chứng hợp đồng mua bán ô tô cũ.

1. Hợp đồng mua bán ô tô cũ có bắt buộc phải công chứng không?

1.1. Quy định về công chứng

Theo khoản 2 Điều 8 Thông tư 58/2020/TT-BCA, các tài liệu cần chuẩn bị để chuyển quyền sở hữu ô tô bao gồm:

Hóa đơn hoặc chứng từ tài chính: Đây có thể là biên lai, phiếu thu hoặc bất kỳ tài liệu nào có liên quan đến việc mua bán hoặc tặng cho xe.
Hợp đồng mua bán: Hợp đồng này bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng thực bởi cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo tính hợp pháp của giao dịch.

1.2. Tại sao phải công chứng?

Việc công chứng giúp xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng. Một hợp đồng không được công chứng sẽ dễ dàng bị nghi ngờ về tính xác thực. Những lý do cụ thể cần công chứng bao gồm:

Bảo vệ quyền lợi hợp pháp: Công chứng không chỉ xác nhận sự đồng thuận của các bên mà còn đảm bảo rằng hợp đồng có giá trị pháp lý, từ đó bảo vệ quyền lợi cho cả bên mua và bên bán.
Giảm thiểu rủi ro pháp lý: Hợp đồng đã công chứng sẽ trở thành bằng chứng có giá trị trước pháp luật trong trường hợp có tranh chấp xảy ra.
Thủ tục sang tên dễ dàng hơn: Để thực hiện thủ tục đăng ký sang tên tại cơ quan chức năng, bạn sẽ cần giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe đã được công chứng.

2. Hậu quả pháp lý khi hợp đồng không công chứng

2.1. Giao dịch có thể bị coi là vô hiệu

Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, một giao dịch dân sự sẽ được coi là vô hiệu nếu không đảm bảo các điều kiện về hình thức, bao gồm cả việc công chứng hợp đồng. Những hệ lụy pháp lý khi hợp đồng không công chứng hợp đồng có thể bị vô hiệu. Giao dịch không có giá trị pháp lý, không tạo ra quyền và nghĩa vụ cho các bên. Điều này có thể dẫn đến việc cả bên bán lẫn bên mua đều không được công nhận quyền sở hữu.

2.2. Nghĩa vụ hoàn trả tiền

Nguy cơ mất tiền trong giao dịch: Bên bán có thể bị yêu cầu hoàn trả số tiền đã nhận từ bên mua. Nếu bên bán từ chối trả hoặc không còn tài sản để hoàn trả, bên mua sẽ gặp khó khăn trong việc lấy lại tiền.
Thiệt hại phát sinh: Nếu vì lý do không công chứng mà bên mua phải chịu thiệt hại (như chi phí cho việc tìm kiếm xe khác hoặc các khoản chi tiêu khác), bên gây thiệt hại có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định của pháp luật.

Mua bán ô tô cũ: Có nên công chứng hợp đồng hay không?

>>> Giải đáp: Công chứng văn bản cam kết tài sản riêng: Cần hay không?

3. Thủ tục sang tên khi không có công chứng

Khi bạn mua bán ô tô cũ mà không công chứng, bạn có thể thực hiện bước thanh toán, nhưng sẽ gặp khó khăn trong việc sang tên. Theo Điều 19 Thông tư 58/2020/TT-BCA, hồ sơ sang tên bắt buộc phải có hợp đồng chuyển quyền sở hữu đã công chứng.

3.1. Hệ lụy khi sang tên

Hồ sơ yêu cầu công chứng: Nếu không có công chứng, người mua sẽ không có đủ tài liệu để làm thủ tục sang tên tại Cục Đăng kiểm hoặc Sở Giao thông vận tải. Bạn sẽ không thể hoàn tất các bước đăng ký chiếc xe mới.
Thời gian kéo dài và chi phí phát sinh: Việc không công chứng sẽ dẫn đến các bước xử lý kéo dài, gây tốn thời gian và tiền bạc để thực hiện thêm các công việc bổ sung.

3.2. Các thủ tục công chứng cần thực hiện

Chuẩn bị hồ sơ:
- Hợp đồng mua bán (trong đó nêu rõ tính pháp lý, thông tin ô tô, giá cả).
- Giấy tờ cá nhân của cả hai bên (CCCD).
- Giấy chứng nhận đăng ký xe.
Lựa chọn văn phòng công chứng: Tìm văn phòng công chứng gần bạn để giảm thiểu thời gian đi lại.
Thực hiện công chứng: Hai bên cần gặp nhau tại văn phòng công chứng. Công chứng viên sẽ kiểm tra giấy tờ, hướng dẫn các bên ký tên và ghi nhận hợp đồng.

4. Những lưu ý khi thực hiện công chứng hợp đồng mua bán ô tô cũ

Để bảo đảm quá trình công chứng diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, các bên tham gia cần lưu ý đến một số vấn đề:

Đảm bảo đầy đủ hồ sơ: Việc thiếu giấy tờ có thể làm trì hoãn quá trình công chứng. Hồ sơ cần đầy đủ và chính xác, bởi một khi đã công chứng, mọi thay đổi về nội dung sẽ khá khó khăn.
Kiểm tra kỹ nội dung hợp đồng: Để tránh những tranh chấp về sau, bạn nên kiểm tra kỹ lưỡng nội dung hợp đồng trước khi ký, bảo đảm rằng thông tin về chiếc xe, giá cả và các điều khoản đã được thống nhất.
Chọn văn phòng công chứng đáng tin cậy: Lựa chọn một văn phòng công chứng uy tín sẽ đảm bảo thủ tục được thực hiện đúng, giúp xác thực mọi thông tin và quyền lợi của bạn được bảo vệ tốt nhất trong giao dịch.
Tham vấn chuyên gia nếu cần: Trong trường hợp bạn không nắm rõ các quy định pháp luật hay quá trình công chứng, việc tham khảo ý kiến từ luật sư hoặc chuyên gia trong lĩnh vực này sẽ rất hữu ích. Họ có thể giúp bạn tránh khỏi những rủi ro pháp lý đáng tiếc.

Mua bán ô tô cũ: Có nên công chứng hợp đồng hay không?

>>> Khám phá: Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền nên thực hiện ở đâu?

Kết luận

Việc công chứng hợp đồng mua bán ô tô cũ không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cách bảo vệ quyền lợi cho bạn trong những giao dịch lớn.

Nếu bạn cần hỗ trợ về công chứng hợp đồng mua bán ô tô cũ hay cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ công chứng tận tình, chuyên nghiệp và nhanh chóng. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 09.2424.5656 hoặc ghé thăm văn phòng để nhận sự hỗ trợ tốt nhất!

>>> Cập nhật: Chi phí công chứng bản dịch là bao nhiêu?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN VIỆT CƯỜNG

Miễn phí công chứng tại nhà - Phục vụ 24/7

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Việt Cường: Thạc sĩ Luật học, nguyên là Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Thẩm phán, Phó Chánh tòa Dân sự, Chánh tòa Lao động, Tòa án nhân dân tối cao. Ủy viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao. Giảng viên kiêm chức đào tạo Luật sư và Thẩm phán của Học viện tư pháp.

Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.