Thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế: Có phải nộp hay không?

24/06/2025

Khi nhận thừa kế tài sản từ người thân, câu hỏi phổ biến mà nhiều người đặt ra là: “Nhận thừa kế có phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) không?” Nắm rõ quy định về nghĩa vụ thuế TNCN không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi mà còn đảm bảo thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định pháp lý liên quan đến thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế, cách tính thuế, và quy trình nộp thuế.

1. Tài sản nhận thừa kế có phải nộp thuế TNCN không?

Việc xác định tài sản nhận thừa kế có thuộc diện chịu thuế TNCN hay không là điều rất quan trọng. Theo quy định hiện hành, tài sản nhận thừa kế có thể thuộc diện chịu thuế TNCN. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp được miễn thuế.

1.1. Căn cứ pháp lý

Theo Khoản 9 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ việc nhận thừa kế cần phải chịu thuế TNCN. Các loại tài sản phải nộp thuế bao gồm:

Chứng khoán: Bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, quyền mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định của Luật Chứng khoán.
Phần vốn trong tổ chức kinh tế: Gồm vốn góp trong công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, hợp tác xã và doanh nghiệp tư nhân.
Bất động sản: Định nghĩa này bao gồm quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các công trình xây dựng khác gắn liền với đất.
Tài sản khác: Những tài sản yêu cầu phải đăng ký quyền sở hữu như ô tô, xe máy, tàu thủy, súng thể thao, và các tài sản khác theo quy định pháp luật.

1.2. Đối tượng được miễn thuế

Theo Khoản 4 Điều 4 Luật Thuế TNCN 2007, một số trường hợp nhận tài sản thừa kế sẽ không phải nộp thuế, bao gồm:

Giữa vợ và chồng: Các tài sản thừa kế giữa hai vợ chồng sẽ không phải chịu thuế.
Giữa cha mẹ và con: Tài sản mà con nhận từ cha mẹ, bao gồm cha mẹ đẻ và cha nuôi sẽ được miễn thuế.
Giữa ông bà và cháu: Ông bà nội, bà ngoại với cháu nội, cháu ngoại cũng đều được miễn thuế.
Giữa anh chị em: Các tài sản thừa kế giữa anh chị em ruột cũng không phải nộp thuế.

2. Cách tính thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế

Việc tính thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế rất quan trọng và cần được thực hiện chính xác để đảm bảo bạn không vi phạm quy định pháp luật.

2.1. Công thức tính thuế

Theo Điều 16 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thuế TNCN phải nộp từ tài sản thừa kế được tính theo công thức:

Thuế TNCN = (Giá trị tài sản nhận thừa kế - 10 triệu đồng) x 10%

Công thức này chỉ áp dụng cho các tài sản có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên.

2.2. Phân loại giá trị tài sản

Giá trị tài sản sẽ được xác định dựa trên từng loại tài sản cụ thể:

Chứng khoán: Giá trị chứng khoán sẽ được xác định theo giá trị giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán tại thời điểm chuyển quyền sở hữu. Đối với chứng khoán không giao dịch trên sàn, giá trị sẽ căn cứ vào giá trị sổ sách kế toán của công ty.
Vốn góp trong tổ chức kinh tế: Tài sản thừa kế là phần vốn trong các tổ chức sẽ được tính theo giá trị sổ sách kế toán của tổ chức ở thời điểm gần nhất trước khi thực hiện quyền sở hữu.
Bất động sản: Giá trị bất động sản được xác định dựa trên bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành hoặc giá trị còn lại của nhà, công trình kiến trúc tại thời điểm làm thủ tục.
Tài sản khác: Đối với tài sản như ô tô, xe máy, giá trị sẽ được xác định dựa trên bảng giá tính lệ phí trước bạ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.

Thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế

>>> Hướng dẫn thực hiện: Thủ tục phân chia thừa kế theo quy định.

2.3. Thời điểm xác định thu nhập

Thời điểm xác định thu nhập và tính thuế từ thừa kế là thời điểm cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản.

3. Đối tượng nộp thuế TNCN

Việc xác định ai là đối tượng nộp thuế cũng rất quan trọng để thực hiện đúng nghĩa vụ thuế.

Theo Khoản 1 Điều 2 Luật Thuế TNCN 2007, đối tượng nộp thuế bao gồm:

Cá nhân cư trú: Là những cá nhân có thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Cá nhân không cư trú: Là những người có thu nhập phát sinh tại lãnh thổ Việt Nam.

Cả hai đối tượng này đều cần thực hiện nghĩa vụ thuế đối với tất cả các thu nhập mà họ nhận được, bao gồm cả tài sản thừa kế.

4. Quy trình nộp thuế TNCN

Quy trình nộp thuế là một phần quan trọng mà người nhận thừa kế cần phải nắm rõ để thực hiện đúng pháp luật.

4.1. Các bước thực hiện quy trình nộp thuế

Kê khai thuế: Người nhận thừa kế cần điền tờ khai thuế TNCN theo mẫu quy định của Tổng cục Thuế.
Nộp hồ sơ: Hồ sơ kê khai thuế kèm theo hồ sơ chuyển nhượng tài sản cần được nộp tại cơ quan thuế có thẩm quyền.
Đóng thuế: Sau khi chi cục thuế gửi thông báo thuế, người nhận thừa kế phải hoàn thành nghĩa vụ thuế trước khi nhận được sổ đỏ.

4.2. Thủ tục cụ thể

Khi thực hiện thủ tục nộp thuế, hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ bao gồm:

Tờ khai thuế TNCN.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có).
Hợp đồng di chúc hoặc bản khai nhận di sản.

Người nhận thừa kế sẽ nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai và Chi cục thuế địa phương, thực hiện đầy đủ theo hướng dẫn của các cơ quan này.

4.3. Thời gian nộp thuế

Người nhận thừa kế nên thực hiện nhanh chóng việc kê khai và nộp thuế ngay khi hoàn tất thủ tục nhận thừa kế để tránh vi phạm quy định cũng như bị cơ quan chức năng phạt.

Thuế thu nhập cá nhân khi nhận thừa kế

>>> Tìm hiểu: Thừa kế không có di chúc: Quy định hiện hành ra sao?

Kết luận

Việc nhận thừa kế không chỉ đơn thuần là quyền lợi, mà còn đi kèm với nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước thông qua thuế thu nhập cá nhân. Do đó, việc hiểu rõ quy định liên quan đến thuế TNCN khi nhận thừa kế là hết sức cần thiết.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến nhận thừa kế, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường qua số hotline 09.2424.5656 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ bạn trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong mọi tình huống liên quan đến thừa kế.

>>> Tim hiểu: Thừa kế theo pháp luật và những quy định liên quan.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN VIỆT CƯỜNG

Miễn phí công chứng tại nhà - Phục vụ 24/7

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Việt Cường: Thạc sĩ Luật học, nguyên là Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Thẩm phán, Phó Chánh tòa Dân sự, Chánh tòa Lao động, Tòa án nhân dân tối cao. Ủy viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao. Giảng viên kiêm chức đào tạo Luật sư và Thẩm phán của Học viện tư pháp.

Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.