Khi người ủy quyền qua đời, nhiều người băn khoăn liệu văn bản ủy quyền đó còn hiệu lực hay không. Hãy cùng Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường tìm hiểu ngay trong bài viết "Người ủy quyền chết, hợp đồng ủy quyền chấm dứt không?" dưới đây nhé.
1. Người ủy quyền chết thì hợp đồng ủy quyền có chấm dứt không?
Trước hết, theo Điều 116 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ giữa các bên. Từ đó, có thể hiểu rằng việc lập hợp đồng ủy quyền cũng là một dạng giao dịch dân sự.
Đồng thời, Điều 372 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ các căn cứ làm chấm dứt nghĩa vụ dân sự. Trong đó, điểm đáng chú ý là khoản 8, nêu rõ rằng nghĩa vụ chấm dứt khi “bên có nghĩa vụ là cá nhân chết hoặc là pháp nhân chấm dứt tồn tại mà nghĩa vụ phải do chính cá nhân, pháp nhân đó thực hiện”.
📌 Như vậy, nếu người lập ủy quyền qua đời thì theo nguyên tắc, nghĩa vụ mà người đó đã giao kết cũng sẽ chấm dứt, bao gồm cả nghĩa vụ trong hợp đồng ủy quyền (nếu không có quy định khác hoặc ngoại lệ cụ thể theo pháp luật chuyên ngành).
Từ các quy định trên, có thể kết luận rằng: Khi người ủy quyền qua đời, mọi nghĩa vụ pháp lý giữa các bên cũng sẽ không còn hiệu lực, dẫn đến hợp đồng hoặc hợp đồng ủy quyền bị chấm dứt. Điều này giúp đảm bảo tính bảo hộ pháp lý đối với di sản của người đã mất, đồng thời tránh việc người được ủy quyền tiếp tục hành vi pháp lý không còn hợp lệ.
2. Trong các trường hợp nào, hợp đồng ủy quyền mất hiệu lực?
Về nguyên tắc, một hợp đồng ủy quyền chỉ có giá trị pháp lý khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện về hiệu lực giao dịch dân sự theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015. Bao gồm:
- Chủ thể tham gia giao dịch có đầy đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự tương ứng với nội dung được ủy quyền;
- Việc lập ủy quyền là hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc;
- Nội dung, mục đích ủy quyền không được trái pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội;
- Trường hợp pháp luật yêu cầu, hình thức ủy quyền phải được lập thành văn bản và thực hiện đúng theo quy định.
Ngoài ra, Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rằng: nếu giao dịch dân sự không đáp ứng một trong các điều kiện trên thì sẽ bị xem là vô hiệu.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ công chứng ủy quyền sang tên Sổ đỏ tại nhà từ A - Z khu vực TP. HCM
📌 Tóm lại, hợp đồng ủy quyền sẽ hết hiệu lực khi:
- Người ủy quyền qua đời;
- Việc ủy quyền vi phạm điều kiện về chủ thể, hình thức, nội dung theo luật;
- Hết thời hạn hoặc công việc ủy quyền đã hoàn thành;
- Các bên có thỏa thuận chấm dứt trước thời hạn.
3. Hợp đồng ủy quyền có cần công chứng không?
Theo quy định tại điểm d khoản 4 Điều 24 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, việc chứng thực chữ ký trong hợp đồng ủy quyền được áp dụng khi:
"Hợp đồng ủy quyền không có thù lao, không kèm theo nghĩa vụ bồi thường và không liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng bất động sản."
Điều này có nghĩa: trong các trường hợp ủy quyền đơn giản như nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục hành chính... thì hợp đồng ủy quyền chỉ cần chứng thực chữ ký là đủ, không bắt buộc phải công chứng.
Tuy nhiên, nếu việc ủy quyền liên quan đến giao dịch bất động sản, tài sản giá trị cao hoặc cam kết tài chính, thì cần lập hợp đồng ủy quyền có công chứng theo quy định tại Luật Công chứng 2014 để đảm bảo hiệu lực.
📌 Ví dụ minh họa: Nếu bạn ủy quyền cho người thân bán nhà thay mình, thì văn bản ủy quyền bắt buộc phải công chứng. Nhưng nếu bạn chỉ ủy quyền cho người khác đi nộp hồ sơ thay, thì chỉ cần chứng thực chữ ký tại UBND phường là đủ.
>>> Xem thêm: Ủy quyền bán nhà: Cần lưu ý gì để tránh tranh chấp?
Kết luận
✅ Người ủy quyền chết thì hợp đồng ủy quyền chấm dứt, trừ khi có quy định đặc biệt hoặc được thỏa thuận trước trong văn bản.
✅ Hợp đồng ủy quyền chỉ có hiệu lực khi đảm bảo đầy đủ các điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức.
✅ Không phải mọi hợp đồng ủy quyền đều phải công chứng – tùy theo tính chất của nội dung được ủy quyền.
✅ Để tránh rủi ro pháp lý, đặc biệt với tài sản có giá trị lớn, nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên trước khi lập hợp đồng ủy quyền.
>>> Xem thêm: Công chứng tại nhà - Công chứng ngoài trụ sở - Công chứng ngoài giờ - Công chứng ngoài giờ hành chính -, Công chứng 24/7 - Công chứng làm việc đến mấy giờ
Như vậy, trên đây là giải đáp của chúng tôi về “Người ủy quyền chết, hợp đồng ủy quyền chấm dứt không?” Ngoài ra nếu còn vướng mắc, vui lòng liên hệ trực tiếp tới Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường để chúng tôi tư vấn cụ thể cách thức giải quyết.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN VIỆT CƯỜNG
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Việt Cường: Thạc sĩ Luật học, nguyên là Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Thẩm phán, Phó Chánh tòa Dân sự, Chánh tòa Lao động, Tòa án nhân dân tối cao. Ủy viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao. Giảng viên kiêm chức đào tạo Luật sư và Thẩm phán của Học viện Tư pháp.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: Số 184 Dương Bá Trạc, phường 2, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 09.24.24.5656
Email: ccnguyenvietcuong@gmail.com